Joyeux Noël ! – lekcja świąteczna w klasie 1 GRZ

­­­W ostatnim tygodniu nauki przed przerwą świąteczną klasa 1 GRZ wzięła udział w dwóch lekcjach poświęconych tematyce Bożego Narodzenia we Francji.

Lekcja pierwsza miała na celu zapoznanie się z francuskimi tradycjami świątecznymi, symbolami Świąt Bożego Narodzenia, potrawami kolacji wigilijnej, formułowaniem życzeń świątecznych i noworocznych. Na początku spotkania uczniowie obejrzeli prezentację ukazującą tradycje w Alzacji, Lotaryngii, a także Prowansji.

Dzięki lekturze strony francuski.6ka.pl uczniowie mieli możliwość zapoznania się ze słownictwem wraz z wymową fonetyczną. Odsłuchaliśmy również popularne, świeckie chants do Noël opowiadające o choince, prezentach czy Mikołaju: Mon beau sapin, Vive le vent, Petit Papa Noël.

Ważnym elementem francuskich świąt – szczególnie dla dzieci - są prezenty, oczekiwane przez dorosłych cały rok. Prezenty – w tradycji francuskiego Bożego Narodzenia - roznosi bożonarodzeniowy Mikołaj (Pere Noël), w niektórych regionach nazywany jest on nieco inaczej, np. "Chalande" w Savoie, "Pèrejanvier" w Burgundii, "Olentzaro" w kraju Basków czy "Barbassionné" w Normandii.

Świąteczne dekoracje to także ważny element czasu oczekiwania na Świeta, witryny sklepowe a nawet balkony i okna w budynkach mieszkalnych wieczorem i dniem wyglądają magicznie. Coraz więcej miast we Francji organizuje też przedświąteczne jarmarki (Marchés de Noël).

Na kolejnej lekcji szczególną uwagę poświęcono potrawom pojawiającym się na świątecznym stole (znaczna część klasy to uczniowie kierunku technik żywienia i usług gastronomicznych). Świąteczny obiad Francuzi zaczynają od przystawki (l'entrée). Mogą to być owoce morze (les fruits de mer), najczęściej ostrygi (les huitres), łosoś wędzony (le saumon fumé) lub pasztet z gęsich wątróbek (foie gras). Francuskie menu bożonarodzeniowe to także indyk z kasztanami (dinde aux marrons) oraz tradycyjne ciasto - rolada w formie kawałka drewna tzw. bûche de Noël. Rolady są bardzo wymyślne i smaczne  a nawet lodowe, doskonałe na zimny deser. La bûche de Noël nie może zabraknąć na stole w żadnym szanującym się francuskim domu. Skąd pochodzi tradycja tego przepysznego ciasta? Odpowiedź na to pytanie można znaleźć na stronie Blog o Francji, Francuzach i języku francuskim.

(…) Dawno, dawno temu, kiedy nie było jeszcze ogrzewania centralnego (le chauffage central) i trzeba było palić w piecu (le poêle) lub w kominku (la cheminée), istniał pewien świąteczny zwyczaj (une coutume). W wieczór wigilijny, przed pójściem na pasterkę (la messe de minuit), ojciec rodziny dokładał do paleniska największe polano (une bûche), jakie udało mu się wcześniej znaleźć w lesie. Powstały w ten sposób popiół (le scendres) i kawałki węgla (les charbons), którym przypisywano magiczne właściwości (les pouvoirs magiques), starannie zbierano. Następnie rozrzucano je na polach, by użyźnić ziemię albo przechowywano w pudełku na strychu, by chroniły dom przed uderzeniem pioruna (la foudre).

Zwyczaj przetrwał do naszych czasów w postaci deseru. Występuje pod postacią  rolady z kremem lub rolady lodowej (la bûche glacée). Tradycyjna bûche de Noël przypomina wyglądem kawałek drewna.

Uczniowie zapoznali się także z przepisem na przygotowanie bûche de Noël, który pochodzi ze strony www.marmiton.org/recettes/recette_buche-de-noel-facile_18219.aspx. O ile ingrediencje (Ingrédients) udało sie rozszyfrować bez pomocy słownika, to już w opisie przygotowania potrawy (Préparation) pomoc słownika była nieodzowna. Na szczęście wiele wyrazów funkcjonuje w jezyku polskim, co tylko ułatwiło prace przy tłumaczeniu przepisu: séparer, mousser, le biscuit, le chocolat, sucre en poudre.

Celem lekcji było zapoznanie uczników z francuskimi tradycjami świątecznymi. Uczniowie dowiedzieli się jakie są francuskie symbole Świąt Bożego Narodzenia, co Francuzi jedzą podczas świąt oraz dlaczego ciasto, które jedzą, nazywa się drewnianym pniem. Lekcje urozmaicono nagraniami francuskich kolęd i pieśni bożonarodzeniowych, wykorzystując różnorodne strony internetowe. 

Ostatnim akcentem lekcji stała się inicjatywa kulinarna Darii Krzemieniowskiej i Weroniki Pietrzykowskiej, które upiekły francuską tartę z jabłkami na okoliczność koncertu Bożonarodzeniowego w dniu 20 grudnia 2019r. Dziewczęta zdobyły drugie miejsce w konkursie kulinarnym.

 

ZRÓDŁA INTERNETOWE: (dostęp: 05.01.2020)

https://www.slideshare.net/Ojczyzna/wigilia-we-francji

http://francuski-przez-skype.blogspot.com/

https://www.marmiton.org/recettes/recette_buche-de-noel-facile_18219.aspx

http://jezykowo.pase.pl/artykul/boze-narodzenie-po-francusku-czyli-noel.html

https://francuski.6ka.pl/lekcja/t1/1

 


Opracowanie: Anna Klósak